ေလမွ တစ္ဆင့္ ကူစက္ေသာ ကူးစက္ျမန္ ျပင္းထန္ အဆုတ္ေရာင္ H1N1 တုတ္ေကြး Flu Virus (Swine Flu) ေရာဂါပိုး ေတြ႕ေနၿပီလို႔သိရပါတယ္။ အထူးသတိျပဳဖို႔လို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
H1N1 Flu ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား
* အဖ်ားတက္ျခင္း
* ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း
* ႏွာရည္ယို ႏွာေစးျခင္း
* ေခါင္းကုိက္ျခင္း
* ကုိယ္လက္မ်ား နာက်င္ကုိက္ခဲျခင္း
* အသက္ရႈၾကပ္ျခင္း
* ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္ျခင္း
* ျပင္းထန္ပါက သတိလစ္ေမ့ေျမာျခင္းေတြ အထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဒီဝက္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္ခံေနရျပီဟု သံသယရွိလွ်င္ ဓာတ္မွန္ရုိက္ျခင္း ၊ ေသြးစစ္ျခင္း ၊ ႏွာေခါင္းႏွင့္ အာေခါင္တုိ႔မွ အခၽြဲယူ၍ စစ္ေဆးျခင္းေတြ ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။
သာမန္ တုတ္ေကြး အဖ်ားေရာဂါနဲ႔ တူသေယာင္ရွိျပီး ေပါ့ဆစြာ ေနခဲ့ပါက Shock ရျပီး အသက္အႏၲရာယ္ ထိခိုက္ ႏိုင္ပါတယ္။
အဆိုပါ ေရာဂါ အတြက္ ကုသနည္းထက္ ကာကြယ္နည္းမ်ားက ပိုမို ထိေရာက္ပါတယ္။
Swine flu ဆြိဳင္းဖလူး ေခၚ H1N1 တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေရး
၁။ Stay home if you’re sick ေနမေကာင္းရင္ အိမ္မွာသာေနထိုင္ပါ။ အဖ်ားေပ်ာက္ျပီး ၂၄ နာရီအထိ အျပင္မထြက္ပါနဲ႔။ ကိုယ့္ေရာဂါ သူမ်ားေတြကို မေပးပါနဲ႔။
၂။ Wash your hands thoroughly and frequently လက္မၾကာခဏေဆးပါ။ ေရ + ရိုးရိုးဆပ္ျပာသံုးပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ Alcohol-based hand sanitizer ဟင္းဆင္နတိုက္ဇာေဆးရည္သံုးပါ။
၃။ Contain your coughs and sneezes ႏွာေခ် ေခ်ာင္းဆိုးတာ ထိန္းပါ။ တံေတာင္ဆစ္ထဲေခ်ာင္းဆိုးတဲ့အက်င့္လုပ္ပါ။ ႏွာေခါင္းစည္းသံုးပါ။ တစ္ရွဴးသံုးပါ။ စနစ္တက်စြန္႔ပါ။
၄။ Avoid contact ထိေတြ႔မႈ နည္းႏိုင္သမွ်နည္းပါေစ။ လူမ်ားရာကို မသြားပါနဲ႔။ အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္နဲ႔ ၆၅ ႏွစ္ ေက်ာ္သူေတြ ပိုသတိထားပါ။
၅။ Reduce exposure within your household ၾကမ္းျပင္၊ မ်က္ႏွာျပင္နဲ႔ အသံဳးအေဆာင္ေတြမွာ ေရာဂါရွိသူဆီက ႏွာေခ် ေခ်ာင္းဆိုးရာကေနထြက္လာတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကပ္ေနႏိုင္တယ္။
၆။ Flu vaccination ကာကြယ္ေဆးကို အသက္ ၆ လအထက္ထိုးႏိုင္တယ္။ဗိုင္းရပ္စ္ ၂-၃ မ်ိဳးကိုပါကာကြယ္မယ္။ ထိုးေဆး + ႏွာေခါင္းထဲထည့္ေဆးလို႔ ၂ မ်ိဳးလာတယ္။ ႏွာေခါင္းထဲထည့္ေဆးကိုေတာ့ အသက္ ၂ ႏွစ္ကေန ၄၉ ႏွစ္အထိ ကိုသာေပးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကို မေပးရပါ။ ၾကက္ဥနဲ႔မတည့္သူေတြ မေပးရပါ။ HIV ရွိသူေတြနဲ႔ ပန္းနာရွိသူေတြ မေပးရပါ။
ဝက္တုတ္ေကြးေခၚ Swine Flu ( H1N1 ) ဟာ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္ခန္႔က မက္ဆီကုိ ႏုိင္ငံမွာ စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ ရုိးရုိးတုတ္ေကြး Flu virus ကေန မ်ဳိးရုိးဗီဇေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး အမ်ဳိးအစားမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ကပ္ေရာဂါ သဖြယ္ ရာစုႏွစ္အလုိက္ ျဖစ္ပြားတတ္ျပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာအျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခု ၂၀၁၇ မွာေတာ့ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Unicode Version
လေမှ တစ်ဆင့် ကူစက်သော ကူးစက်မြန် ပြင်းထန် အဆုတ်ရောင် H1N1 တုတ်ကွေး Flu Virus (Swine Flu) ရောဂါပိုး တွေ့နေပြီလို့သိရပါတယ်။ အထူးသတိပြုဖို့လို့ လိုအပ်ပါတယ်။
H1N1 Flu ရောဂါ လက္ခဏာများ
* အဖျားတက်ခြင်း
* ချောင်းဆိုးခြင်း
* နှာရည်ယို နှာစေးခြင်း
* ခေါင်းကိုက်ခြင်း
* ကိုယ်လက်များ နာကျင်ကိုက်ခဲခြင်း
* အသက်ရှုကြပ်ခြင်း
* မောပန်း နွမ်းနယ်ခြင်း
* ပြင်းထန်ပါက သတိလစ်မေ့မြောခြင်းတွေ အထိ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဒီဝက်တုတ်ကွေးရောဂါ ကူးစက်ခံနေရပြီဟု သံသယရှိလျှင် ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း ၊ သွေးစစ်ခြင်း ၊ နှာခေါင်းနှင့် အာခေါင်တို့မှ အချွဲယူ၍ စစ်ဆေးခြင်းတွေ ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။
သာမန် တုတ်ကွေး အဖျားရောဂါနဲ့ တူသယောင်ရှိပြီး ပေါ့ဆစွာ နေခဲ့ပါက Shock ရပြီး အသက်အန္တရာယ် ထိခိုက် နိုင်ပါတယ်။
အဆိုပါ ရောဂါ အတွက် ကုသနည်းထက် ကာကွယ်နည်းများက ပိုမို ထိရောက်ပါတယ်။
Swine flu ဆွိုင်းဖလူး ခေါ် H1N1 တုပ်ကွေး ကာကွယ်ရေး
၁။ Stay home if you’re sick နေမကောင်းရင် အိမ်မှာသာနေထိုင်ပါ။ အဖျားပျောက်ပြီး ၂၄ နာရီအထိ အပြင်မထွက်ပါနဲ့။ ကိုယ့်ရောဂါ သူများတွေကို မပေးပါနဲ့။
၂။ Wash your hands thoroughly and frequently လက်မကြာခဏဆေးပါ။ ရေ + ရိုးရိုးဆပ်ပြာသုံးပါ။ ဖြစ်နိုင်ရင် Alcohol-based hand sanitizer ဟင်းဆင်နတိုက်ဇာဆေးရည်သုံးပါ။
၃။ Contain your coughs and sneezes နှာချေ ချောင်းဆိုးတာ ထိန်းပါ။ တံတောင်ဆစ်ထဲချောင်းဆိုးတဲ့အကျင့်လုပ်ပါ။ နှာခေါင်းစည်းသုံးပါ။ တစ်ရှူးသုံးပါ။ စနစ်တကျစွန့်ပါ။
၄။ Avoid contact ထိတွေ့မှု နည်းနိုင်သမျှနည်းပါစေ။ လူများရာကို မသွားပါနဲ့။ အသက် ၅ နှစ်အောက်နဲ့ ၆၅ နှစ် ကျော်သူတွေ ပိုသတိထားပါ။
၅။ Reduce exposure within your household ကြမ်းပြင်၊ မျက်နှာပြင်နဲ့ အသုံးအဆောင်တွေမှာ ရောဂါရှိသူဆီက နှာချေ ချောင်းဆိုးရာကနေထွက်လာတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေကပ်နေနိုင်တယ်။
၆။ Flu vaccination ကာကွယ်ဆေးကို အသက် ၆ လအထက်ထိုးနိုင်တယ်။ဗိုင်းရပ်စ် ၂-၃ မျိုးကိုပါကာကွယ်မယ်။ ထိုးဆေး + နှာခေါင်းထဲထည့်ဆေးလို့ ၂ မျိုးလာတယ်။ နှာခေါင်းထဲထည့်ဆေးကိုတော့ အသက် ၂ နှစ်ကနေ ၄၉ နှစ်အထိ ကိုသာပေးတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကို မပေးရပါ။ ကြက်ဥနဲ့မတည့်သူတွေ မပေးရပါ။ HIV ရှိသူတွေနဲ့ ပန်းနာရှိသူတွေ မပေးရပါ။
ဝက်တုတ်ကွေးခေါ် Swine Flu ( H1N1 ) ဟာ ၁၉၁၈ ခုနှစ်ခန့်က မက်ဆီကို နိုင်ငံမှာ စတင်တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ရိုးရိုးတုတ်ကွေး Flu virus ကနေ မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အမျိုးအစားများစွာ ရှိပါတယ်။ ကပ်ရောဂါ သဖွယ် ရာစုနှစ်အလိုက် ဖြစ်ပွားတတ်ပြီး ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာအပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးပါတယ်။ အခု ၂၀၁၇ မှာတော့ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
credit…