ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူ (ဓာတ္ပံု – Reuters)
ၿပီးခဲ့သည့္လအတြင္းက အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမ်ား ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္စြာ တြန္းအားေပးႏိုင္ခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (မဘသ) က အခမ္းအနားမ်ား ယခုအပတ္အတြင္း စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီအဖြဲ႔ မဘသ က ဥပေဒေအာင္ျမင္မႈ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမ်ားကို ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုးတြင္ ၁၄ ရက္အတြင္း ျပဳလုပ္သြားရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ အထင္ကရ ျဖစ္သည့္ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္တြင္ စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က ေအာင္ပြဲ အခမ္းအနားတခု စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္လည္း ဆက္လက္ျပဳလုပ္ သြားမည္ဟု သိရသည္။
ထင္ရွားသည့္ အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦး၀ီရသူက မဘသ အဖြဲ႔၏ အင္အားကိုျပသရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အခမ္းအနားမ်ားကို က်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဧရာ၀တီသို႔ မိန္႔သည္။ မဘသ အဖြဲ႔သည္ ၎တို႔၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို လြန္ခဲ့ ေသာ ၂ ႏွစ္ကမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“ဒီ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒႀကီး ဒီလိုျဖစ္ေပၚလာတယ္ ဆိုတာကို သမိုင္းတခုအေနနဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ က်န္ခဲ့ေအာင္လို႔ေပါ့။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို ေရရွည္တည္တံ့ေအာင္လို႔ အင္အားျပတဲ့ သေဘာပါပဲ” ဟု ဦး၀ီရသူက ဧရာ၀တီသို႔ မိန္႔သည္။
ဥပေဒမ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို ထိခိုက္ေစၿပီး ဘာသာေရးကို အေျခခံ၍ ခြဲျခား ကန္႔သတ္မႈမ်ား ပါ၀င္ေနသည္ဟု ျပည္တြင္းကေရာ ျပည္ပကပါ ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း သူက ဆိုသည္။
“ဒီဥပေဒ ေပၚေပါက္လာဖို႔ တို႔တေတြ ျပည္တြင္းျပည္ပ အတိုက္အခံမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတယ္။ ဒီဥပေဒ ေပၚေပါက္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ တကယ္လို႔မ်ား ဒီဥပေဒကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး လုပ္မယ့္သူ ေပၚလာရင္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ဟာ တႏိုင္ငံလံုးမွာရွိတဲ့ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူ အားလံုးရဲ႕ ဒဏ္ခတ္မႈကို ေသခ်ာေပါက္ခံရမယ္ ဆိုတာကို ႀကိဳတင္ အသိေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ေအာင္ပြဲေတြ က်င္းပရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဦးဝီရသူက မိန္႔သည္။
ထိုဥပေဒမ်ား အေကာင္အထည္ ေပၚလာေရးအတြက္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရသည္ဟု မိန္႔သည္။ ဥပေဒမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ ျပဌာန္းႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ေဖာ္ျပရန္ စကားလံုးပင္ ရွာ၍မရႏိုင္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ဆန္႔က်င္ျခင္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္၏ ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္လိုျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ထပ္ မိန္႔သည္။
မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားက မယားၿပိဳင္ စနစ္ကို ကန္႔သတ္ထားၿပီး ဘာသာကြဲ လက္ထပ္ျခင္းႏွင့္ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းကို ကန္႔သတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားသည္။ လူဦးေရ တိုးပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္လည္း အာဏာပိုင္မ်ားကို အခြင့္အာဏာ ေပးထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ား၊ ျပည္တြင္း အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ကုလသမဂၢတို႔က စိုးရိမ္ခဲ့ၾကသည္။ ဥပေဒမ်ားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မြတ္ဆလင္မ်ားက ဗုဒၶဘာသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္လာမႈကို တုန္႔ျပန္ရန္ အားထုတ္မႈျဖစ္သည္ဟု ဥပေဒကို ေထာက္ခံသူမ်ားေရာ ဆန္႔က်င္သူမ်ားကပါ ယူဆခဲ့ၾကသည္။
မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားကို ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ ေနာက္ဆံုးျပဳလုပ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ ၾသဂုတ္လ အတြင္းက ျပဌာန္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ ေအာင္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ ဦး၀ီရသူက တႏိုင္ငံလံုးအေနျဖင့္ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား အတိုင္း တိုင္းျပည္၏ ဘာသာ သာသနာကို ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ေပးမည့္ သူမ်ားကိုသာ မဲေပးေရြးခ်ယ္ၾကရန္ တိုက္တြန္းလိုက္သည္။ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔ကလည္း အလားတူ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘာသာေရးအရ သည္းမခံႏိုင္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာေစရန္ လံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ားျပဳ လုပ္ေနသူဟု စြပ္စြဲခံရသူ တဦးလည္းျဖစ္သည့္ ဦး၀ီရသူ၏ မွတ္ခ်က္မ်ားက လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဘာသာေရးကို ထည့္သြင္းရန္ မဘသ အဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႕က အားထုတ္ေနျခင္းကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ျပေနသည္။
လက္ရွိ အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီကို ေထာက္ခံရန္ မဘသ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္တဦးက အဖြဲ႔၀င္မ်ားကို ဇြန္လအတြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တျခား အတိုက္အခံပါတီမ်ားမွာ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ လိုအပ္ေသာ အေတြ႔အႀကံဳမ်ား မရွိၾက၍ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို မဲေပးျခင္းမျပဳေရး မဲဆႏၵရွင္မ်ားကို တိုက္တြန္းရန္လည္း ဦးဝီရသူက ထပ္မိန္႔သည္။
ထိုကဲ့သို႔ ေျပာဆို ေၾကညာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ တခုခုကို ခ်ိဳးေဖာက္သည္ဟု ယူဆရန္ ျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ကိုလည္း ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသးပါ။
ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ျခင္း သို႔မဟုတ္ မဲေပးျခင္း ျပဳလုပ္ခြင့္ မျပဳပါ။ သို႔ေသာ္လည္း မဘသ အဖြဲ႔က တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနမႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားသံ႐ံုး ၉ ခုက စက္တင္ဘာလ ၁၅ ေန႔တြင္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အဆိုပါ ေၾကညာခ်က္တြင္ “ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္မႈကာလ အတြင္းတြင္ ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ခြဲျခားမႈမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္မည့္ အလားအလာမ်ား ရွိေနျခင္းကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း” ေဖာ္ျပထားသည္။
ၿဗိတိန္ႏွင့္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးမ်ား အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ သံ႐ံုးမ်ားက အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျဖစ္လာေရးအတြက္ အစိုးရ၊ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အရပ္ဘက္ႏွင့္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား အားလံုးက သည္းခံႏိုင္မႈကို ျမွင့္တင္ရန္၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားရန္ႏွင့္ ဥပေဒေအာက္တြင္ အားလံုး တန္းတူညီမွ်ရွိၾကရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကို ခြဲျခားထားရွိရန္ ထိုကဲ့သို႔ တိုက္တြန္းမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ဦး၀ီရသူက ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏွလံုးသားျဖင့္ မဲေပးျခင္းမျပဳဘဲ ဦးေႏွာက္ျဖင့္ မဲေပးၾကရန္၊ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကို အေကာင္းဆံုး ကာကြယ္ေပးမည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ရန္ ျပည္သူမ်ားကို စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က တိုက္တြန္းလိုက္သည္။
အကယ္၍ ျပည္သူမ်ားက မိမိတို႔ခ်စ္ခင္သူကိုသာ ေရြးခ်ယ္လိုက္ၾကၿပီး အဆိုပါပုဂၢိဳလ္က တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးမရွိခဲ့လွ်င္ မဲေပးသူမ်ားပါ တရားခံျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ျခင္း မရွိသူက တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးျပဳႏိုင္သူ ျဖစ္ေနခဲ့လွ်င္ တိုင္းျပည္အတြက္ နစ္နာဆံုး႐ံႈးသြားႏိုင္ေၾကာင္း ဦး၀ီရသူက ဧရာ၀တီသို႔႔ မိန္႔သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္သလို ျဖစ္ေနမည္ကို စိုးရိမ္ပါသလားဟု ေမးသည့္အခါ ဦး၀ီရသူက “သူတို႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ကို ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္ရမလဲဆိုတာ ျပည္သူေတြကို ပညာေပးေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း” မိန္႔သည္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တခ်ိဳ႕ကို မဘသ အဖြဲ႔က ေတြ႔ဆံု၍ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခံရပါက မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ အစီအစဥ္ ရွိသည္ကို ေမးျမန္းခဲ့သည္။ မဲဆႏၵရွင္မ်ားကို ပညာေပးရန္အတြက္ အဆိုပါ အင္တာဗ်ဴးမ်ားကို ေရဒီယို သို႔မဟုတ္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ထုတ္လႊင့္သြားမည္ဟုလည္း သိရသည္။
ဧရာဝတီ အဂၤလိပ္ပိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Lawi Weng ၏ Ma Ba Tha Flaunts Political Clout With Celebration of Contentious Laws ကို ဘာသာျပန္ဆို ေဖာ္ျပသည္။