Voting Campaign မွာ ဒီမိုကေရစီမိခင္၏ပါတီကို၀န္းရံဖုိ႕ အမ်ားပိုင္ သံုးစြဲခြင့္ျပဳတဲ့ ဒီဇိုင္းတစ္ခုကို Creative Commons license နဲ႕ ဒီဇိုင္နာ မဆုမြန္က ဆြဲသားခဲ့ပါတယ္။
CC license ဆိုတာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ဌာနရယ္လို႕ ျမန္မာျပည္မွာ သီးသန္႕မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္လို႕ ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ ပင္ကုိယ္ဗီဇေကာင္းေတြရဲ႕ ေစ့ေဆာ္မႈအရ ကမၻာ့ အဆင့္အတန္း မွီစြာနဲ႕ပဲ CC license ၏ သေဘာသဘာ၀ေတြကို တစ္မ်ဳိးသားလံုးက ေလးစား တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။
Creative Common ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ အရ မူရင္း တီထြင္ဖန္တီးသူရဲ႕ ဖန္တီးမႈကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။
- share လို႕ရပါတယ္
- distribute လုုပ္လို႕ရပါတယ္
- adapt လုပ္လုိ႕ရပါတယ္
- remix လုပ္လို႕ရပါတယ္
- transform လုပ္လို႕ရပါတယ္
သို႕ေသာ္ အထက္ပါ မည္သည့္ ခံစားခြင့္မဆို ခံစားေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ မူလ ဖန္တီးသူကို credit ေပးရမယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္တစ္ခုရွိပါတယ္။
=============================
ျဖစ္စဥ္အက်ဥ္း
ျဖစ္စဥ္(၁)။ ။သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးမွ မဆုမြန္ ဖန္တီးထားသည့္ လူသိမ်ားေနပီးျဖစ္သည့္ concept ကုိ credit မေပးပဲ အထင္ကရပြဲတစ္ခုတြင္ သံုးစြဲေနေၾကာင္း မဆုမြန္၏ timeline တြင္ သတိေပးစကားေျပာသည္။
ျဖစ္စဥ္(၂)။ ။မဆုမြန္က သူမ၏ Time Line တြင္ သူမ၏ အားထုတ္မႈကုိ credit ေပးသင့္ေၾကာင္း ျမန္မာျပည္မွ သာမန္ လူငယ္ facebook user တို႕ သဘာ၀အတိုင္း ေရးသားသည္။
ျဖစ္စဥ္(၃)။ ။ျပိဳင္ပြဲ၀င္ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္နာမွ ေျပလည္ရာေျပလည္ေၾကာင္း ဆက္သြယ္ေျပာဆုိလာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားပါေသာ္လည္း ...
ထို concept ကို အသံုးျပဳေနတဲ့ အင္အားႀကီးအဖြဲ႕ႀကီးဘက္မွ မဆုမြန္၏ concept မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျပဳိင္ပြဲ၀င္ ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္နာအေနႏွင့္လည္း အင္တာနက္တြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ပီးသား ထို concept ကို မွီျငမ္းထားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဓါတ္ပံုရိုက္ရန္ ပို႕စ္တစ္ခုမွ လြဲ၍ အားလုံးသည္ ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ ဒီဇိုင္နာ၏ တီထြင္ ဖန္တီးမႈ မ်ားသာဟု သေဘာေပါက္ေစသည့္ စကားလုံုး၊ စကားရပ္မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ေနာက္ဆံုးစာေၾကာင္းတြင္ "အႏူးအၫြတ္ေတာင္းပန္ပါေၾကာင္း"ဟူသာ စကားလံုးကို ထည့္သြင္းေရးသားသည့္ ေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါသည္။
ျဖစ္စဥ္(၄)။ ။ေနာက္ကြယ္တြင္ မဆုမြန္ကို အဆိုပါ အင္အားႀကီးအဖြဲ႕မွ တယ္လီဖုန္း၊ ေဖ့ဘြတ္ message box တို႕မွ ဆက္သြယ္ပီး အျပန္အလွန္ စကားေျပာဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။ မဆုမြန္အေနနဲ႔ သူတတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပန္လည္ရွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အဆုိပါ အင္အားႀကီး အဖြဲ႕အစည္းဘက္ကေန ရပ္တည္ေသာသူမ်ားကလည္း ဒီဇိုင္နာ မဆုမြန္ကို
- အေခ်ာင္ နာမည္ႀကီးခ်င္တဲ့သူ၊
- အဆိုပါ အင္အားႀကီး အဖြဲ႕ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို မနာလုိတဲ့သူ
- နာမည္ႀကီးေအာင္ တမင္ေလွ်ာက္ဖြေနတဲ့သူ
စသည္ျဖင့္ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုလာခဲ့ပါသည္။
ယခုကဲ့သုိ႕ ျပႆနာမ်ဳိးကို တစ္ႀကိ္မ္တစ္ခါမွ မေတြ႕ႀကဳံဖူးေသးတဲ့ မဆုမြန္က “ကၽြန္မရဲ႕ အားထုတ္မႈကို အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ အသိအမွတ္ျပဳ ခံခ်င္မိတယ္လို႕ ႐ိုး႐ိုးသားသား ၀န္ခံပါရေစ” ဆိုတဲ့ အဆံုးစာသားနဲ႕အတူ သူငယ္ခ်င္း ဒီဇိုင္နာေတြနဲ႕ အဆက္အသြယ္ ျပတ္သြားခဲ့ပါသည္။
ျဖစ္စဥ္(၅)။ ။မဆုမြန္ဘက္ကေန မခံမရပ္ႏိုင္ေသာ ဒီဇိုင္နာမ်ားစုစည္းပီး အားငယ္ေနသည့္ မဆုမြန္ကို ႀကဳိးစား ဆက္သြယ္ၾကပါသည္။ ယခုကိစၥကို မဆုမြန္ ကိုယ္တိုင္ အမ်ားေရွ႕တြင္ ရွင္းလင္းေျပာၾကားရန္ ၀ိုင္း၀န္းတိုက္တြန္း ေနၾကပါသည္။ ယခုကိစၥမ်ား မၿပီးဆံုးမခ်င္း မဆုမြန္ဘက္တြင္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ဒီဇိုင္နာမ်ားက ၀ိုင္း၀န္းရပ္တည္ေပးရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
မဆုမြန္၏ ကိစၥကုိ လ်စ္လွ်ဴ႐ႈလိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ေနာက္ေနာင္မွာ …
- အင္အားနည္းပီး ဖန္တီးမႈအားေကာင္းတဲ့ တီထြင္ဖန္တီးရွင္ ပါရမီရွင္မ်ား ေမွးမိွန္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ မလွပမွာကို စိုးရိမ္မိသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊
- မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ တီထြင္ဖန္တီးမႈေတြ ႀကဳိးစားအားထုတ္မႈေတြ မွာလည္း ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ျခင္း ဒဏ္မွ ကင္းေ၀းေစလိုသည္က တစ္ေၾကာင္း၊
အထက္ပါအေၾကာင္းရပ္မ်ားေၾကာင့္ မိမိတို႕ကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု မရွိမျဖစ္လိုအပ္လာပီျဖစ္သျဖင့္ အျမန္ဆံုးဖြဲ႕စည္းရန္ ဒီဇိုင္နာမ်ားက ဆံုးျဖတ္ လိုက္ၾကပါသည္။
Date: 11/12/2015
Zay Ta Woon