ေတာင္ကိုရီးယား ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေတြနဲ႔ ႏ်ဴးကလီးယား ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူေတြက ေပါက္ကြဲမႈ အရြယ္အစားကို တိုင္းတာေန။ |
ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ေဒသတြင္းမွာရွိတဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာမိတ္ေတြကို ဆက္လက္ ကာကြယ္၊ ခုခံေပးသြားမွာ ျဖစ္ၿပီးေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္က ဘယ္လို ရန္စမႈေတြကို မဆို ထိုက္သင့္သလို တုံ႔ျပန္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္းNed Price က ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ကုလ သမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈမွန္သမွ် အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္တို႔က ရႈတ္ခ်ၾကပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရကို ကုလ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ခ်မွတ္ထားၿပီး ႏ်ဴးကလီးယား အစီအစဥ္ေတြကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတာင္းဆိုေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က လုပ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီက အေရးေပၚ စည္းေ၀းပြဲ တခု ျပဳလုပ္ဖို႔ ရွိေနပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ မဟာမိတ္လည္းျဖစ္ ေနာက္ ကုလ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕ အျမဲတမ္း အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္တဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ႏ်ဴးကလီးယား စမ္းသပ္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ႔ၿပီး ကိုရီးယားကြ်န္းဆြယ္ အေျခအေနကို ပိုၿပီး ဆိုးရြားသြားေစမယ့္ လုပ္ရပ္ေတြကို ရပ္တန႔္ဖို႔လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ေတာင္ကိုရီးယား ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေတြနဲ႔ ႏ်ဴးကလီးယားဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူတို႔ကေတာ့ ေပါက္ကြဲမႈ အရြယ္အစားအရ တကယ့္ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဗံုး ဆိုတာကို အေတာ္ေလး သံသယရွိတယ္လို႔ေျပာဆိုၾကပါတယ္။
ဒီစမ္းသပ္မႈေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတို႔ကလည္း အေရးေပၚ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး အစည္းအေ၀းေတြ ေခၚယူခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ တရုတ္၊ ရုရွားတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တုံ႔ျပန္သြားမယ္လို႔ ကုလသမဂၢမွာ ကတိျပဳ ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴးကလီးယား စမ္းသပ္မႈဟာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးကို ဆိုးရြားတဲ႔ ျခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္ၿပီး လံုး၀ လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိဘူး၊ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ ရႈတ္ခ်ပါတယ္ လို႔ ဂ်ပန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က လႊတ္ေတာ္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာတာမွာ ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။
ဒီစမ္းသပ္မႈဟာ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ႔ ဆိုးရြားလွတဲ႔ ရန္စမႈတခု အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ Park Geun-hye က သံုးႏႈန္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ႏ်ဴးကလီးယား စမ္းသပ္မႈ အတြက္ ထိုက္သင့္တဲ႔ ျပစ္ဒဏ္မ်ိဳး ေျမာက္ကိုရီးယားကို ခ်မွတ္ႏုိင္ဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယား အစိုးရက ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားရမယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ကို Yonhap သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴးကလီးယား စမ္းသပ္မႈကိုသာ အတည္ျပဳႏုိင္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ျခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏ်ဴးကလီယား စမ္းသပ္မႈ အလံုးစံု တားျမစ္ပိတ္ပင္ေရး ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔ႀကီး CTBTO ရဲ႕ အႀကီးအကဲ Lassina Zerbo က ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။
ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
...................
တောင်ကိုရီးယား ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတွေနဲ့ နျူးကလီးယား ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ပေါက်ကွဲမှု အရွယ်အစားကို တိုင်းတာနေ။
မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူးကလီးယား စမ်းသပ်မှုကို အိမ်ဖြူတော်က အတည်မပြု နိုင်ပေမယ့်လည်း မြောက်ကိုရီးယား နျူးကလီးယား ပိုင်ဆိုင်တာကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက လက်ခံမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောဆိုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်လို့ အမေရိကန် အမျိုးသား လုံခြုံရေး ကောင်စီ ပြောခွင့်ရ Ned Price က ပြောပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံ အပါအဝင် ဒေသတွင်းမှာရှိတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ မဟာမိတ်တွေကို ဆက်လက် ကာကွယ်၊ ခုခံပေးသွားမှာ ဖြစ်ပြီးမြောက်ကိုရီးယား ဘက်က ဘယ်လို ရန်စမှုတွေကို မဆို ထိုက်သင့်သလို တုံ့ပြန်သွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့လည်းNed Price က ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ ကုလ သမဂ္ဂ လုံခြံုရေး ကောင်စီ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ချိုးဖောက်မှုမှန်သမျှ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ဗြိတိန်နဲ့ ပြင်သစ်တို့က ရှုတ်ချကြပါတယ်။
မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရကို ကုလ လုံခြံုရေး ကောင်စီက ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု ချမှတ်ထားပြီး နျူးကလီးယား အစီအစဉ်တွေကို စွန့်လွှတ်ဖို့ အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တောင်းဆိုနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကနေ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က လုပ်ရပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီးလည်း ကုလသမဂ္ဂ လုံခြံုရေး ကောင်စီက အရေးပေါ် စည်းဝေးပွဲ တခု ပြုလုပ်ဖို့ ရှိနေပါတယ်။
မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ မဟာမိတ်လည်းဖြစ် နောက် ကုလ လုံခြံုရေး ကောင်စီရဲ့ အမြဲတမ်း အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံလည်း ဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကတော့ နျူးကလီးယား စမ်းသပ်မှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပြီး ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် အခြေအနေကို ပိုပြီး ဆိုးရွားသွားစေမယ့် လုပ်ရပ်တွေကို ရပ်တန့်ဖို့လည်း မြောက်ကိုရီးယားကို ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယား ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတွေနဲ့ နျူးကလီးယားဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတို့ကတော့ ပေါက်ကွဲမှု အရွယ်အစားအရ တကယ့် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဗုံး ဆိုတာကို အတော်လေး သံသယရှိတယ်လို့ပြောဆိုကြပါတယ်။
ဒီစမ်းသပ်မှုကြောင့် တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံတို့ကလည်း အရေးပေါ် အမျိုးသား လုံခြံုရေး အစည်းအဝေးတွေ ခေါ်ယူခဲ့ကြပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံက အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ တောင်ကိုရီးယား၊ တရုတ်၊ ရုရှားတို့နဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် တုံ့ပြန်သွားမယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂမှာ ကတိပြု ပြောဆိုထားပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူးကလီးယား စမ်းသပ်မှုဟာ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ အမျိုးသား လုံခြံုရေးကို ဆိုးရွားတဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်ပြီး လုံးဝ လက်ခံနိုင်စရာ မရှိဘူး၊ အပြင်းအထန် ကန့်ကွက် ရှုတ်ချပါတယ် လို့ ဂျပန် ၀န်ကြီးချုပ်က လွှတ်တော်မှာ မိန့်ခွန်းပြောတာမှာ ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒီစမ်းသပ်မှုဟာ တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ဆိုးရွားလှတဲ့ ရန်စမှုတခု အဖြစ် တောင်ကိုရီးယား သမ္မတ Park Geun-hye က သုံးနှုန်း ပြောဆိုပါတယ်။ နျူးကလီးယား စမ်းသပ်မှု အတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ပြစ်ဒဏ်မျိုး မြောက်ကိုရီးယားကို ချမှတ်နိုင်ဖို့ တောင်ကိုရီးယား အစိုးရက နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သွားရမယ်လို့ တောင်ကိုရီးယား သမ္မတရဲ့ ပြောဆိုချက်ကို Yonhap သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူးကလီးယား စမ်းသပ်မှုကိုသာ အတည်ပြုနိုင်ပြီဆိုရင်တော့ ဒါဟာ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လုံခြံုရေးကို အကြီးအကျယ် ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်တယ်လို့ နျူးကလီယား စမ်းသပ်မှု အလုံးစုံ တားမြစ်ပိတ်ပင်ရေး နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့ကြီး CTBTO ရဲ့ အကြီးအကဲ Lassina Zerbo က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဗွီအိုအေ (မြန်မာပိုင်း)
http://burmese.voanews.com