ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံက ဟုိက္ဒ႐ုိဂ်င္ဗုံး စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက အထူးစုိးရိမ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာဟာ အဲဒီ စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲမႈအေပၚ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္း ရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈအေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပသလုိက္တာပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ျမန္မာကုိရီးယား ႏ်ဴကလီးယားကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရဘက္က အခုလုိ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္တာ ဒါ ပထမဆုံးအႀကိမ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ မၾကာခင္ တက္လာေတာ့မယ့္ အစုိးရသစ္အတြက္ ျပႆနာ ပုိမုိ ရႈပ္ေထြးေစတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ေစတယ္လုိ႔လည္း သုံးသပ္ ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က စုစည္း တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း အပ်က္အစီး ႀကီးမားႏုိင္တဲ့ အလားအလာရွိတဲ့ ဟုိက္ဒ႐ုိဂ်င္ဗုံး ေဖာက္ခြဲခဲ့ေၾကာင္း ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အထူးစုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိေၾကာင္း ျမန္မာအစုိးရႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဇန္န၀ါရီ ၁၃ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာပါ။
ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈဟာ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္တာျဖစ္တဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံတကာ လက္နက္မျပန္႔ပြားေရး ေသဘာတူညီခ်က္ကုိ ထိခုိက္ေစၿပီး ေဒသတြင္း တင္းမာမႈကုိလည္း ျမင့္တက္ေစတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အခုလုိ ေၾကညာခ်က္မ်ဳိး ထုတ္ျပန္တာ ဒါ ပထမဆုံးအႀကိမ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ထူးျခားမႈရွိၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအၾကား ပတ္သက္မႈ မရွိဘူးဆုိတာ ျပသလုိက္တာပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအေရးေတြကုိ အထူးျပဳ ေလ့လာေနတဲ့ ပါေမာကၡ David Steinberg က ေျပာပါတယ္။
“ေျမာက္ကုိရီးယားက လက္ရွိလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ မလုိလားဘူးဆုိတာကုိ အေနာက္အုပ္စု ႏုိင္ငံေတြ အပါအ၀င္၊ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္တုိ႔သိေအာင္ ျပသလုိက္တာလုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ေနာက္ကြယ္မွာ ႏုိင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ရွိႏုိင္ေပမဲ့ အဲဒီတခုထဲေတာ့ ဟုတ္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။ အရင္ စစ္အစုိးရလက္ထက္တုန္းက ယူဆထားခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြ လြဲမွားေနတယ္ဆုိတာကုိ ဒီအစုိးရက သေဘာေပါက္လာတာလဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။”
အရင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္တုန္းက ယူဆခဲ့တဲ့ အခ်က္ဆုိတာကေတာ့ - ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ ဦးေဆာင္တဲ့ စစ္အစုိးရ လက္ထက္တုန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္လိမ့္မယ္ဆုိတဲ့ ေကာလဟာလေတြ ရွိခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ အဲဒီလုိ လုပ္ေဆာင္မယ့္အႏၱရာယ္ကုိ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ေျမာက္ကုိရီးယားက ဟန္႔တားႏုိင္တာေၾကာင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား နည္းတူ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ စတင္ ေျခလွမ္း လွမ္းခဲ့တဲ့ကိစၥကုိ ဆုိလုိတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ပါေမာကၡ Steinberg က ေျပာပါတယ္။
စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ကေတာ့ ျမန္မာအစုိးရက အခုလုိ ထူးထူးျခားျခား ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္တာဟာ မရုိးသားဘူးလုိ႔ ထင္ျမင္ ယူဆေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“ရုိးသားတဲ့အေနအထားေတာ့ မရွိဘူးခင္ဗ်။ ဒီဥစၥာက ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာမွာေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ ပထမဦးဆုံး ထုတ္ျပန္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ့္ အျမင္ ေျပာရရင္ေပါ့ေလ၊ မၾကာခင္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕တာ၀န္ယူမယ့္ အစုိးရအသစ္အတြက္ကုိ ျပႆနာတခု ထားခဲ့တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ စစ္အစုိးရတေလွ်ာက္လုံးဗ်ာ၊ ဒီ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ လက္ထက္အထိပဲ ဆုိပါေတာ့၊ ဒီ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ လက္နက္ကိစၥက ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ပတ္သက္ခဲ့တာ Data ရွိပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာလည္း အနဲအက်ဥ္း အႂကြင္းအက်န္ေတာ့ က်န္ေသးတယ္ဗ်။ ဒါကုိလည္း အေမရိကန္က သိလုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးတုိ႔ ဘာတုိ႔ကုိ Sanction ခ်တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိခဲ့တာ သိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလဲ ၿပီးျပတ္သြားသလားဆုိေတာ့ မၿပီးျပတ္ေသးပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ မၿပီးျပတ္ေသးလဲဆုိေတာ့ ဒီ စစ္လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ယႏၱရားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အရင္တုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ ဂ်ာမနီနဲ႔လုပ္တဲ့ဥစၥာေတြ အားလုံးက ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ေပါင္းၿပီး လုပ္ထားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါေတြကုိ ျပန္ၿပီးေတာ့မွ ထုတ္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ဥစၥာက ေတာ္ေတာ္ေလးသူတုိ႔ အခ်ိန္ယူရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရရင္ေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီမျပတ္ေသးတဲ့ကိစၥေတြကုိ ေနာင္တက္လာမယ့္အစုိးရနဲ႔ တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ေပါ့ေလ၊ NLD နဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေနာက္ ဒီ အေမရိကန္နဲ႔ကုိ ျပႆနာျဖစ္ေအာင္ေပါ့ေလ မီးစေလးတခု ထားခဲ့တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်”
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ ဦးေဆာင္တဲ့ စစ္အစုိးရ လက္ထက္အတြင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းကုိယ္တုိင္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံကုိသြားၿပီး နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ ေရးထုိးခဲ့တဲ့ သာဓက ရွိခဲ့ဘူးတာကုိလည္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ေထာက္ျပ ေျပာဆုိပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းကိုယ္တုိင္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို သြားခဲ့ၿပီးေတာ့မွ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြမွာ လက္မွတ္ထုိးခဲ့တာ အထင္အရွား တခုပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ရွိစဥ္ေပါ့ေလ။ ၁၉၉၂၊ ၉၃ ေလာက္ကတည္းက ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ကာကြယ္ေရးပစၥည္းစက္႐ံုေပါ့ေလ လက္နက္စက္႐ံုေတြမွာ ေပါင္းၿပီး လုပ္ဖို႔ကို စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တည္းကပါ။ ေနာက္ပိုင္း ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ႏ်ဴကလီးယားအထိကို အဲဒီအခ်ိန္က ရည္ရြယ္ခဲ့တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။”
စစ္အစုိးရလက္ထက္အတြင္း ႏ်ဴကလီးယားဓါတ္ေပါင္းဖုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ေျမာက္ကုိရီးယားထံက အကူအညီ ရယူေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚခဲ့ေပမဲ့လည္း အဲဒီေတြသတင္းေတြကုိ ဘယ္သူကမွ လက္ေတြ႔ အတည္ မျပဳႏုိင္ခဲ့ၾကသလုိ၊ ျမန္မာအစုိးရဘက္ကလည္း အဲဒီလုိ ေျပာဆုိမႈေတြ မမွန္ကန္ေၾကာင္း အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ျငင္းဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားတည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာကုိ ခ်ျပခဲ့ဖူးတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္း စုိင္းသိန္း၀င္းကလည္း ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား ႏ်ဴကလီးယား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တယ္ဆုိတာ သူ တပ္မေတာ္မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ကာလတုန္းက မၾကားသိခဲ့ရဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“တေလာက ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေတြကို သံုးတာ မေတြ႔ဘူးဗ်။ သူတုိ႔ဆီက အႀကံဥာဏ္ယူတာေရာ၊ နည္းပညာယူတာကို က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ျမင္ခဲ့တာ မရွိဘူးခင္ဗ်။ တျခား သမ႐ိုးက် လက္နက္ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေတြရဲ႕ အကူအညီကို အမ်ားႀကီး ယူပါတယ္။ ထဲထဲ၀င္၀င္ ကက စက္႐ံုေတြထဲမွာကို ေျမာက္ကုိရီးယားအရာရွိေတြ လာအလုပ္လုပ္တာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တာမ်ိဳး မေတြ႔မိဘူးဗ်။”
အခုလုိ ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚ ျမန္မာအစုိးရက စုိးရိမ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္တဲ့ အခ်ိန္ထိ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား သံတမန္ ဆက္ဆံေရးေတြ ပုံမွန္ရွိေနသလုိ၊ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြ အျပန္အလွန္ သြားေရာက္ လည္ပတ္တာ၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကားက သတင္းမီဒီယာေတြအၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္တာေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
...............
မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဗုံး စမ်းသပ်ဖောက်ခွဲမှု ပြုလုပ်ခဲ့တာနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာအစိုးရ နိုင်ငံခြားရေးဌာနက အထူးစိုးရိမ်ကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်တာဟာ အဲဒီ စမ်းသပ်ဖောက်ခွဲမှုအပေါ် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်း ရဲ့ ဝေဖန်မှုအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံက ထောက်ခံကြောင်း ပြသလိုက်တာပဲ ဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာ့အရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။
မြန်မာကိုရီးယား နျူကလီးယားကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာအစိုးရဘက်က အခုလို ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်တာ ဒါ ပထမဆုံးအကြိမ်ဖြစ်တဲ့အတွက် မကြာခင် တက်လာတော့မယ့် အစိုးရသစ်အတွက် ပြဿနာ ပိုမို ရှုပ်ထွေးစေတဲ့ သဘော သက်ရောက်စေတယ်လို့လည်း သုံးသပ် ပြောဆိုကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က စုစည်း တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်အတွင်း အပျက်အစီး ကြီးမားနိုင်တဲ့ အလားအလာရှိတဲ့ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဗုံး ဖောက်ခွဲခဲ့ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ ကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာပြီးတဲ့နောက် အဲဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ အထူးစိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်မိကြောင်း မြန်မာအစိုးရနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဇန်နဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။
မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူကလီးယား စမ်းသပ်မှုဟာ လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချိုးဖောက်တာဖြစ်တဲ့အပြင် နိုင်ငံတကာ လက်နက်မပြန့်ပွားရေး သေဘာတူညီချက်ကို ထိခိုက်စေပြီး ဒေသတွင်း တင်းမာမှုကိုလည်း မြင့်တက်စေတယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေး ၀န်ကြီးဌာနရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ပတ်သက်လို့ အခုလို ကြေညာချက်မျိုး ထုတ်ပြန်တာ ဒါ ပထမဆုံးအကြိမ်ဖြစ်တဲ့အတွက် ထူးခြားမှုရှိပြီး မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအကြား ပတ်သက်မှု မရှိဘူးဆိုတာ ပြသလိုက်တာပဲ ဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာ့အရေးနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားအရေးတွေကို အထူးပြု လေ့လာနေတဲ့ ပါမောက္ခ David Steinberg က ပြောပါတယ်။
“မြောက်ကိုရီးယားက လက်ရှိလုပ်ဆောင်နေတဲ့ ကိစ္စတွေကို မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ မလိုလားဘူးဆိုတာကို အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံတွေ အပါအဝင်၊ ဂျပန်၊ တရုတ်တို့သိအောင် ပြသလိုက်တာလို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ မြန်မာအစိုးရရဲ့ ကြေညာချက် နောက်ကွယ်မှာ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်တွေ ရှိနိုင်ပေမဲ့ အဲဒီတခုထဲတော့ ဟုတ်မယ်လို့ ကျနော် မထင်ပါဘူး။ အရင် စစ်အစိုးရလက်ထက်တုန်းက ယူဆထားခဲ့တဲ့အချက်တွေ လွဲမှားနေတယ်ဆိုတာကို ဒီအစိုးရက သဘောပေါက်လာတာလဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။”
အရင် စစ်အစိုးရ လက်ထက်တုန်းက ယူဆခဲ့တဲ့ အချက်ဆိုတာကတော့ - ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ဦးဆောင်တဲ့ စစ်အစိုးရ လက်ထက်တုန်းက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက မြန်မာနိုင်ငံကို ၀င်ရောက် သိမ်းပိုက်လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ ကောလဟာလတွေ ရှိခဲ့ပြီး အမေရိကန်ရဲ့ အဲဒီလို လုပ်ဆောင်မယ့်အန္တရာယ်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်တဲ့ မြောက်ကိုရီးယားက ဟန့်တားနိုင်တာကြောင့် မြောက်ကိုရီးယား နည်းတူ နျူကလီးယားလက်နက် တည်ဆောက်ဖို့ စတင် ခြေလှမ်း လှမ်းခဲ့တဲ့ကိစ္စကို ဆိုလိုတာဖြစ်တယ်လို့ ပါမောက္ခ Steinberg က ပြောပါတယ်။
စစ်ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိဟောင်း ဦးအောင်လင်းထွဋ်ကတော့ မြန်မာအစိုးရက အခုလို ထူးထူးခြားခြား ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်တာဟာ မရိုးသားဘူးလို့ ထင်မြင် ယူဆကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ရိုးသားတဲ့အနေအထားတော့ မရှိဘူးခင်ဗျ။ ဒီဥစ္စာက ပထမဦးဆုံးအကြိမ် မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာမှာမြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ ပထမဦးဆုံး ထုတ်ပြန်ခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော့် အမြင် ပြောရရင်ပေါ့လေ၊ မကြာခင် နိုင်ငံတော်ရဲ့တာဝန်ယူမယ့် အစိုးရအသစ်အတွက်ကို ပြဿနာတခု ထားခဲ့တယ်လို့ ကျနော် မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်အစိုးရတလျှောက်လုံးဗျာ၊ ဒီ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ လက်ထက်အထိပဲ ဆိုပါတော့၊ ဒီ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ လက်နက်ကိစ္စက တောက်လျှောက်လုပ်ခဲ့ပြီးတော့ ပတ်သက်ခဲ့တာ Data ရှိပါတယ်။ အခုအချိန်မှာလည်း အနဲအကျဉ်း အကြွင်းအကျန်တော့ ကျန်သေးတယ်ဗျ။ ဒါကိုလည်း အမေရိကန်က သိလို့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သိန်းဌေးတို့ ဘာတို့ကို Sanction ချတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ ရှိခဲ့တာ သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလဲ ပြီးပြတ်သွားသလားဆိုတော့ မပြီးပြတ်သေးပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့ မပြီးပြတ်သေးလဲဆိုတော့ ဒီ စစ်လက်နက် ထုတ်လုပ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ယန္တရားတော်တော်များများဟာ အရင်တုန်းက ကျနော်တို့ ဂျာမနီနဲ့လုပ်တဲ့ဥစ္စာတွေ အားလုံးက မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ပေါင်းပြီး လုပ်ထားတဲ့အခါကျတော့ ဒါတွေကို ပြန်ပြီးတော့မှ ထုတ်ဖို့ဆိုတဲ့ဥစ္စာက တော်တော်လေးသူတို့ အချိန်ယူရတဲ့ အနေအထားမျိုး ရှိပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့်ပြောရရင်ပေါ့ဗျာ၊ ဒီမပြတ်သေးတဲ့ကိစ္စတွေကို နောင်တက်လာမယ့်အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အပါအဝင်ပေါ့လေ၊ NLD နဲ့ တပ်မတော်နဲ့ နောက် ဒီ အမေရိကန်နဲ့ကို ပြဿနာဖြစ်အောင်ပေါ့လေ မီးစလေးတခု ထားခဲ့တယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ”
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ဦးဆောင်တဲ့ စစ်အစိုးရ လက်ထက်အတွင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရရွှေမန်းကိုယ်တိုင် မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံကိုသွားပြီး နားလည်မှုစာချွန်လွှာ ရေးထိုးခဲ့တဲ့ သာဓက ရှိခဲ့ဘူးတာကိုလည်း ဦးအောင်လင်းထွဋ်က ထောက်ပြ ပြောဆိုပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ၂၀၀၈ ခုနှစ်က ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရရွှေမန်းကိုယ်တိုင် မြောက်ကိုရီးယားကို သွားခဲ့ပြီးတော့မှ စာချုပ်စာတမ်းတွေမှာ လက်မှတ်ထိုးခဲ့တာ အထင်အရှား တခုပါပဲ။ ကျနော်တို့ ရှိစဉ်ပေါ့လေ။ ၁၉၉၂၊ ၉၃ လောက်ကတည်းက မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံပေါ့လေ လက်နက်စက်ရုံတွေမှာ ပေါင်းပြီး လုပ်ဖို့ကို စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်တည်းကပါ။ နောက်ပိုင်း ရှင်းရှင်းပြောရရင် နျူကလီးယားအထိကို အဲဒီအချိန်က ရည်ရွယ်ခဲ့တဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။”
စစ်အစိုးရလက်ထက်အတွင်း နျူကလီးယားဓါတ်ပေါင်းဖို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ မြန်မာအစိုးရက မြောက်ကိုရီးယားထံက အကူအညီ ရယူနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထွက်ပေါ်ခဲ့ပေမဲ့လည်း အဲဒီတွေသတင်းတွေကို ဘယ်သူကမှ လက်တွေ့ အတည် မပြုနိုင်ခဲ့ကြသလို၊ မြန်မာအစိုးရဘက်ကလည်း အဲဒီလို ပြောဆိုမှုတွေ မမှန်ကန်ကြောင်း အလျဉ်းသင့်သလို ငြင်းဆိုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ နျူကလီးယားတည်ဆောက်ရေး စီမံကိန်းတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ နိုင်ငံတကာကို ချပြခဲ့ဖူးတဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော် အရာရှိဟောင်း စိုင်းသိန်းဝင်းကလည်း မြန်မာအစိုးရနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားအကြား နျူကလီးယား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တယ်ဆိုတာ သူ တပ်မတော်မှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် ကာလတုန်းက မကြားသိခဲ့ရဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“တလောက ၂၀၀၀ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၁၀ ခုနှစ်အထိ နျူကလီးယားနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မြောက်ကိုရီးယားတွေကို သုံးတာ မတွေ့ဘူးဗျ။ သူတို့ဆီက အကြံဉာဏ်ယူတာရော၊ နည်းပညာယူတာကို ကျနော် တွေ့ခဲ့မြင်ခဲ့တာ မရှိဘူးခင်ဗျ။ တခြား သမရိုးကျ လက်နက်ထုတ်လုပ်တဲ့နေရာမှာတော့ မြောက်ကိုရီးယားတွေရဲ့ အကူအညီကို အများကြီး ယူပါတယ်။ ထဲထဲဝင်ဝင် ကက စက်ရုံတွေထဲမှာကို မြောက်ကိုရီးယားအရာရှိတွေ လာအလုပ်လုပ်တာတွေ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ နျူကလီးယားနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ပတ်သက်တာမျိုး မတွေ့မိဘူးဗျ။”
အခုလို မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်အပေါ် မြန်မာအစိုးရက စိုးရိမ်ကြောင်း ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်တဲ့ အချိန်ထိ နှစ်နိုင်ငံအကြား သံတမန် ဆက်ဆံရေးတွေ ပုံမှန်ရှိနေသလို၊ အဆင့်မြင့် အရာရှိတွေ အပြန်အလှန် သွားရောက် လည်ပတ်တာ၊ နှစ်နိုင်ငံ အကြားက သတင်းမီဒီယာတွေအကြား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ကြဖို့ အစီအစဉ်တွေ ချမှတ်တာတွေ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
ကိုုဇော်ဝင်းလှိုင် / ဗွီအိုအေ (မြန်မာပိုင်း)
http://burmese.voanews.com