 |
| ၁၀၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ILO ညီလာခံ |
ဆြစ္ဇလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ ေမလ ၂၈ ရက္ကေန ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္တဲ့ ILO အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ႀကီးရဲ့ ၁၀၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အလုပ္သမားဆိုင္ရာ အေရးကိစၥေတြထဲက အဓမၼ လုပ္အားခိုင္းေစမႈ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပေဆြးေႏြးစရာ မလုိေတာ့ဘူးလို႔ ညီလာခံကို ႏုိင္ငံ့ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ အေနနဲ႔ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ CTUM က ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္ ေခၚ ဦးျပည္သစ္ညြန္႔ေဝက ေျပာပါတယ္။
“အရင္တုန္းကေပါ့ဗ်ာ အားလံုးမွတ္မိၾကမွာပါ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ တုန္းက တင္ျပတဲ့အခ်ိန္မွာတုန္းကေတာ့ အဓမၼလုပ္အားဆိုတာမရွိတဲ့အေၾကာင္း ကေလးစစ္သား ဆိုတာမရွိတဲ့အေၾကာင္း လံုး၀ႀကီး ျငင္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ တေျဖးေျဖးနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ ျပတဲ့အခါမွာ ဒါကေတာ့ ရွိတယ္ဗ်ာ ဒါကို အတူတူ၀ိုင္းၿပီးျပဳျပင္ၾကရေအာင္ဆိုတဲ့အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္တခါ ILO ရဲ႕ အဓမၼလုပ္အားပေျပာက္ေရးအတြက္ ဆက္ဆံေရးရံုးေတြဖြင့္လာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မတ္လ လုပ္ခဲ့တဲ့ ILO ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈအစည္းအေ၀းမွာေတာ့ အဓမၼလုပ္အားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္အစီရင္ခံစာတင္ဖို႔ မလိုေတာ့တဲ့အေနအထားကို ျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဓမၼလုပ္အားဆိုတာ နည္းနည္းေတာ့ရွိဦးမွာပါ။ ေနာက္က်ေနာ္တို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတခ်ိဳ႕မမွီတဲ့ေနရာမွာ ရွိႏိုင္ေသးတယ္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ တုန္းကနဲ႔ စာရင္ေတာ့ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိေတာ့ ပေျပာက္သြားၿပီ၊ နည္းနည္းပါးပါးက်န္ႏိုင္ေသးတယ္ ဒါကုိလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ Monitor လုပ္ရမယ္ ။ သို႔ေသာ္ ILOမွာ အစီရင္ခံစာတင္ရတဲ့ကိစၥ မတင္ရေတာ့ဘူးဆိုတာကေတာ့ ၀မ္းသာဖို႔ေကာင္းပါတယ္။”
အခုလို အဓမၼလုပ္အားခိုင္းေစမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ILO ကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းစရာ မလိုေတာ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ ေျပာဆိုခြင့္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပိတ္ပင္မႈေတြ ပိုဆိုးလာေနတာကို ILO မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့အတြက္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔က ၾကားနာခဲ့တယ္လုိ႔ IWMF စက္မႈလုပ္သားအစည္းအရံုး ဥကၠဌ ျဖစ္တဲ့ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခိုင္ဇာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းဥပေဒေတြမွာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ဖြဲ႔လို႔မရတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိေနတယ္။ အဲဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို က်မတို႔က တင္ျပတယ္။ ဖြဲ႔စည္းတဲ့အခါမွာလည္း ဒီအလုပ္သမားသမဂၢေတြ စၿပီးဖဲြ႔တဲ့အခါ အလုပ္ရွင္ေတြက ထုတ္ပစ္တာတို႔ ခံုသမာဓိရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို မလိုက္နာတာတို႔ သမဂၢေတြကိုၿဖိဳခြဲတဲ့ Case ေတြကိုက်မတို႔တင္တယ္။ ဒီလြတ္လပ္စြာ စုရံုးခြင့္ ၊ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းစုစည္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ထားတာရွိတယ္ေလ။ အဲဒါက ေျပာမယ္ဆိုရင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ ေတြကို ပိတ္ပင္ထားတာေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္။ က်မတို႔က အစိုးရကို တိုက္တြန္းတာေပါ့ေနာ္ ILOကိုလည္း လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စီမံခ်က္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပန္ၿပီးလုပ္ဖို႔ဆိုတာကို က်မတို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားေတြရဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိေနေပမယ့္ လြတ္လပ္စြာ စုေဝး ေျပာဆိုခြင့္ေတြ အကန္႔သတ္ခံေန ရတာဟာ ႏိုင္ငံရဲ့ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ အထိပါ ထိခိုက္လာႏုိင္တာမို႔ ဒါကို မူအရပါ လက္မခံသင့္ဘူးလို႔လည္း ၁၀၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမားညီလာခံမွာ ဇြန္လ ၂ ရက္ က အေလးအနက္ေျပာဆိုခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးျပည္သစ္ညြန္႔ေဝက ေျပာပါတယ္။
“ေျပာင္းလဲမႈကေတာ့ ရွိေနတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈမွ က်ေနာ္တို႔ … ေတြ အလုပ္သမားေတြလည္း ပါဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အဲဒါအတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာ ၃ ပြင့္ဆိုင္ ယႏၱယားကိုသံုးၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးဖို႔လိုေသးတဲ့အေၾကာင္း အဲဒါကို အဓိက တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုတင္ျပတဲ့အထဲမွာ ၿငိမ္းစုစည္ေပါ့ေနာ္။ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကို ကန္႔သတ္လိုက္တယ္ အဲဒါကို အလုပ္သမားဥပေဒနဲ႔ တြဲလိုက္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ဖို႔ ေနရာကို မရွိေတာ့ဘူးခင္ဗ် ။ ေနာက္တခါ ၿငိမ္းစုစည္ကို လုပ္လုိက္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔က လႈပ္ရွားခြင့္မရွိတဲ့အခါမွာ Freedom of Association လည္းမရွိေတာ့ဘူး။ ဒီအျပင္ကို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈက အရင္တုန္းကလို ၁ ပါတီ စနစ္ကိုပဲ ျပန္ေရာက္သြားၿပီးလားဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္မယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ထည့္ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။”
အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားနဲ႔ အစိုးရ အဖြဲ႔ ၃ ဖြဲ႔စလံုးပါဝင္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ILO ညီလာခံမွာ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြဦးေဆာင္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ဂ်နီဗာကုလသမဂၢရံုးခ်ဳပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အၿမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္တဲ႔ သံအမတ္ႀကီး ဦးထိန္လင္းအျပင္ အလုပ္ရွင္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ကုန္သည္- စက္မႈ အသင္းခ်ဳပ္ UMFCCI က ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ဦးျပည္သစ္ညြန္႔ေဝ ဦးေဆာင္တဲ့ CTUM က ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀ ဦး တက္ေရာက္ခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အတင္းအဓမၼ လုပ္အား ခိုင္းေစမႈမွာအႀကံဳးဝင္တဲ့ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္နဲ႔ ကုလသမဂၢက ေျပာဆိုေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com