16-1-2016
ဇီကာ ZIKA လို ့ နံမည္ေပးထားတဲ့ ေရာဂါပိုးတမ်ိဳးဟာ ျခင္ကိုက္ရာကေန
ေရာဂါ ကူးဆက္တာျဖစ္ပါတယ္၊ ကမၻာ့ ရာသီဥတု ဟာအပူခ်ိန္ျမင့္တက္ လာရာကေန ေရျပင္တြင္ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ျခင္မ်ိဳးဆက္သစ္ တမ်ိဳးမွာ ေတြ ့ရတဲ့ ေရာဂါပါ။
အမ်ားဆံုေတြ ့ရတဲ့ နိုင္ငံေတြကေတာ့ Africa, Southeast Asia and the Pacific Islands,အာဖရိက အေရွ ့ေတာင္အာရွ နဲ ့ ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာထဲက က်ြန္းနိုင္ငံေလးေတြကေနယခုလက္တင္အေမရိကအထိ ျပန္ ့နွံ ့လာေနျပီျဖစ္လို ့ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ့ကအေရးေပၚသတိေပးခ်က္ေတြထုတ္ျပန္ ေနရပါျပီ။
Aedes mosquitoes
ကမၻာေဆးပညာေလာကက နာမည္ေပးထားတဲ့ ေအဒီး (ျခင္ရဲ ့ကိုယ္ေပၚတြင္ အမဲအစက္မ်ား ေတြ ့ရမည္) ဆိုတဲ့ ျခင္ကေန ေရာဂါ သယ္လာတာပါ ။ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အမ်ားဆံုးေတြ ့ရတဲ့ ျခင္က်ားနဲ ့ဆင္ေပမယ့္ ယခုျခင္က က်ားသစ္လို ကိုယ္ေပၚမွာ အမဲစက္ေလးေတြ ေတြ ့ရပါတယ္။
ဇီကာပိုးဟာ ျခင္ကိုက္ျပီး ႏွစ္ရက္ေန ၇ရက္အတြင္း ေရာဂါျဖစ္ပြားလာပါတယ္။
ဌက္ဖ်ားထက္ပိုဆိုးတာကကိုယ္ပူတာေခါင္းကိုက္တာထက္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေ၀ဒနာ ေတြပါ တိုးလာပါလိမ့္မယ္။
Sympthom ေရာဂါလလဏာ
(၁) မ်က္လံုးမွာေသြးေၾကာအမွ်င္ေတြတန္းလာတာေတြ ့ရမယ္။
(၂)တကိုယ္လံုး မိတ္လို အင္ျပင္လိုအဖုအပိန္ ့ေတြထြက္မယ္။
(၃)ႏွခမ္းေျခာက္ ျပီး ရွာမွာေသြးစက္ဖုေတြလိုေတြ ့ရမယ္။
(၄)အရိုးအဆစ္ေတြေယာင္လာမယ္။
(၅)ေျခဖ်ားလက္ဖ်ားေတြကို ကိုင္ျပီး ဖိလိုက္ရင္ ေသြးကြက္ေတြလို ျဖစ္
သြားတာေတြ ့ရပါမယ္။
မၾကာေသးမွီက ထိုင္းနိုင္ငံပင္လယ္ျပင္မွာ ရုတ္တရက္ ေသဆံုးသြားၾကတဲ့ ငါးဖမ္းေလွလိုက္တဲ့လုပ္သား(၆)ေယာက္မွာအဆိုပါလကၡမ်ိဳးေတြေတြ ့ရပါ တယ္၊ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြ လသာသားအရြယ္ခေလးငယ္ေတြနဲ ့ သက္
ၾကီးရြယ္အိုေတြကို အဆိုပါေရာဂါပိုးရွိတဲ့ ျခင္ကိုက္ရင္ အခ်ိန္မွီေဆးရံုမတင္နိုင္
ခဲ့ပါက အသက္အႏၱရယ္ စိုးရိမ္ရပါတယ္။
ကုသျခင္း
နိုင္ငံတကာေဆးရံုေတြမွာေတာ့အဆိုပါေရာဂါအတြက္ကုသနိုင္ဘို ့ ေဆး၀ါးေတြျဖန္ ့ျဖဴးေပးထားပါတယ္၊
ျခင္ကိုက္ျပီးဆိုရင္ ေဆး၀ါးနဲ ့အလွမ္းေ၀းေနတဲ့သူေတြအတြက္၊
ၾကက္သြန္နီတျခမ္းစိတ္ျပီး ပြတ္ေပးကပ္ေပးျခင္း လုပ္ နိုင္ပါတယ္ ၾကက္သြန္နီအတြင္းက ဓါတ္တမ်ိဳးဟာ ဟာ ေရာဂါပိုးကို ေသေစနိုင္ပါတယ္။
တေဇာင္းလက္ပါတ္ အဆီကိုလိမ္းျခင္း၊သံပရာျခမ္းနဲ ့ ဌက္ေပ်ာသီးအခြံျဖင့္ ပြတ္ေပးတာဟာ ျခင္းကိုက္ရာမွ ျဖစ္လာတဲ့ ယားနာအဖုအပိန္ ့ေတြကို သက္
သာေစတယ္လို ့ နိုင္ငံတကာက်န္းမာေရး စာေစာင္ေတြမွာေဖၚျပထားပါတယ္။
ကာကြယ္ျခင္း
ျခင္ကိုက္မခံၾကဘို ့ဟာအဓိကျဖစ္ပါတယ္။
ေနအိမ္ေတြ -ေက်ာင္းစာသင္ခန္းေတြမွာ ျခင္ေတြေအာင္းမေနနိုင္ေအာင္ ရွင္းပစ္ျခင္းနဲ ့မိမိေနထိုင္ရာပါတ္၀န္းက်က္မွာ ေရရွိတဲ့ေနရာေတြမွာ ျခင္ေတြေပါက္ဖြားေနတာေတြကို ရွင္းပါ၊ျခင္ဟာ အေမွာင္ၾကိဳက္လို အိမ္ကို အလင္းေရာင္ ရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားရပါလိမ့္မယ္၊ ခေလးလူၾကီး အားလံုးျခင္ေထာင္နဲ ့ အိပ္တာဟာ အေကာင္ဆံုးကာကြယ္နည္းျဖစ္ပါတယ္။
အားလံုးက်န္းမာၾကပါေစ။
ဟံၾကည္ေမ
Social Action for Women - SAW
..........................................................
ဇီကာ ZIKA
16-1-2016
ဇီကာ ZIKA လို ့ နံမည်ပေးထားတဲ့ ရောဂါပိုးတမျိုးဟာ ခြင်ကိုက်ရာကနေ
ရောဂါ ကူးဆက်တာဖြစ်ပါတယ်၊ ကမ္ဘာ့ ရာသီဥတု ဟာအပူချိန်မြင့်တက် လာရာကနေ ရေပြင်တွင် ပေါက်ဖွားလာတဲ့ ခြင်မျိုးဆက်သစ် တမျိုးမှာ တွေ ့ရတဲ့ ရောဂါပါ။
အများဆုံတွေ ့ရတဲ့ နိုင်ငံတွေကတော့ Africa, Southeast Asia and the Pacific Islands,အာဖရိက အရှေ ့တောင်အာရှ နဲ ့ ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာထဲက ကျွန်းနိုင်ငံလေးတွေကနေယခုလက်တင်အမေရိကအထိ ပြန် ့နှံ ့လာနေပြီဖြစ်လို ့ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ ့ကအရေးပေါ်သတိပေးချက်တွေထုတ်ပြန် နေရပါပြီ။
Aedes mosquitoes
ကမ္ဘာဆေးပညာလောကက နာမည်ပေးထားတဲ့ အေဒီး (ခြင်ရဲ ့ကိုယ်ပေါ်တွင် အမဲအစက်များ တွေ ့ရမည်) ဆိုတဲ့ ခြင်ကနေ ရောဂါ သယ်လာတာပါ ။မြန်မာနိုင်ငံမှာ အများဆုံးတွေ ့ရတဲ့ ခြင်ကျားနဲ ့ဆင်ပေမယ့် ယခုခြင်က ကျားသစ်လို ကိုယ်ပေါ်မှာ အမဲစက်လေးတွေ တွေ ့ရပါတယ်။
ဇီကာပိုးဟာ ခြင်ကိုက်ပြီး နှစ်ရက်နေ ရရက်အတွင်း ရောဂါဖြစ်ပွားလာပါတယ်။
ဌက်ဖျားထက်ပိုဆိုးတာကကိုယ်ပူတာခေါင်းကိုက်တာထက် နောက်ဆက်တွဲ ဝေဒနာ တွေပါ တိုးလာပါလိမ့်မယ်။
Sympthom ရောဂါလလဏာ
(၁) မျက်လုံးမှာသွေးကြောအမျှင်တွေတန်းလာတာတွေ ့ရမယ်။
(၂)တကိုယ်လုံး မိတ်လို အင်ပြင်လိုအဖုအပိန် ့တွေထွက်မယ်။
(၃)နှခမ်းခြောက် ပြီး ရှာမှာသွေးစက်ဖုတွေလိုတွေ ့ရမယ်။
(၄)အရိုးအဆစ်တွေယောင်လာမယ်။
(၅)ခြေဖျားလက်ဖျားတွေကို ကိုင်ပြီး ဖိလိုက်ရင် သွေးကွက်တွေလို ဖြစ်
သွားတာတွေ ့ရပါမယ်။
မကြာသေးမှီက ထိုင်းနိုင်ငံပင်လယ်ပြင်မှာ ရုတ်တရက် သေဆုံးသွားကြတဲ့ ငါးဖမ်းလှေလိုက်တဲ့လုပ်သား(၆)ယောက်မှာအဆိုပါလက္ခမျိုးတွေတွေ ့ရပါ တယ်၊ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ လသာသားအရွယ်ခလေးငယ်တွေနဲ ့ သက်
ကြီးရွယ်အိုတွေကို အဆိုပါရောဂါပိုးရှိတဲ့ ခြင်ကိုက်ရင် အချိန်မှီဆေးရုံမတင်နိုင်
ခဲ့ပါက အသက်အန္တရယ် စိုးရိမ်ရပါတယ်။
ကုသခြင်း
နိုင်ငံတကာဆေးရုံတွေမှာတော့အဆိုပါရောဂါအတွက်ကုသနိုင်ဘို ့ ဆေးဝါးတွေဖြန် ့ဖြူးပေးထားပါတယ်၊
ခြင်ကိုက်ပြီးဆိုရင် ဆေးဝါးနဲ ့အလှမ်းဝေးနေတဲ့သူတွေအတွက်၊
ကြက်သွန်နီတခြမ်းစိတ်ပြီး ပွတ်ပေးကပ်ပေးခြင်း လုပ် နိုင်ပါတယ် ကြက်သွန်နီအတွင်းက ဓါတ်တမျိုးဟာ ဟာ ရောဂါပိုးကို သေစေနိုင်ပါတယ်။
တဇောင်းလက်ပါတ် အဆီကိုလိမ်းခြင်း၊သံပရာခြမ်းနဲ ့ ဌက်ပျောသီးအခွံဖြင့် ပွတ်ပေးတာဟာ ခြင်းကိုက်ရာမှ ဖြစ်လာတဲ့ ယားနာအဖုအပိန် ့တွေကို သက်
သာစေတယ်လို ့ နိုင်ငံတကာကျန်းမာရေး စာစောင်တွေမှာဖေါ်ပြထားပါတယ်။
ကာကွယ်ခြင်း
ခြင်ကိုက်မခံကြဘို ့ဟာအဓိကဖြစ်ပါတယ်။
နေအိမ်တွေ -ကျောင်းစာသင်ခန်းတွေမှာ ခြင်တွေအောင်းမနေနိုင်အောင် ရှင်းပစ်ခြင်းနဲ ့မိမိနေထိုင်ရာပါတ်ဝန်းကျက်မှာ ရေရှိတဲ့နေရာတွေမှာ ခြင်တွေပေါက်ဖွားနေတာတွေကို ရှင်းပါ၊ခြင်ဟာ အမှောင်ကြိုက်လို အိမ်ကို အလင်းရောင် ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်ထားရပါလိမ့်မယ်၊ ခလေးလူကြီး အားလုံးခြင်ထောင်နဲ ့ အိပ်တာဟာ အကောင်ဆုံးကာကွယ်နည်းဖြစ်ပါတယ်။
အားလုံးကျန်းမာကြပါစေ။
ဟံကြည်မေ
Social Action for Women - SAW